اصطلاح پیشگیری از جرم از دو واژه پیشگیری و جرم تشکیل شده است.
در گذشته از این واژه بیشتر معنای پیشگیری کیفری برداشت می‍‍شد و به گونه‌ای از انواع مجازات برای مقابله با جرایم و ایجاد رعب و وحشت در بزه کاران استفاده می‌شده است در حالی که امروزه پیشگیری، معنای جدید دارد و شامل کلیه تدابیر و اقدامات غیرکیفری است این اقدامات پیشگیرانه مجموعه‌ای از اقدامات و فعالیت‌های سازنده تربیتی، آموزشی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی را دربرمی‌گیرد.
هدف از این مبحث نقش پلیس پیشگیری، مرکز انتظام و موسسات حفاظتی و مراقبتی در پیشگیری از جرایم، آرامش و امنیت در بستر اجتماعی می‌باشد.
امروزه یکی از مهمترین اقدامات نیروی انتظامی در جهت ارتقا امنیت اجتماعی به فرهنگ‌سازی و افزایش مشارکت‌های مردمی معطوف گردیده و اعتقاد بر این است که پلیس باید شهروندان را به حقوق شهروندی و آنچه وظیفه عمومی است آشنا کند که این موضوع تضمین امنیت اجتماعی با مشارکت مردم رابه دنبال خواهدداشت لذا هم‌اکنون آموزش همگانی و مشارکت شهروندان از عناصر اصلی کار پلیس پیشگیری است.
همه ما بر این باور رسیده ایم که پیشگیری ارجع بردرمان است.
پلیس پیشگیری ناجا در همه استانهای کشور فعالیت‌های بسیار چشمگیری در راستای آموزش و آگاهی بخشی به آحاد جامعه انجام داده است.
در خراسان رضوی علاوه بر اینکه سردار فرماندهی محترم انتظامی استان خراسان رضوی سردار امیری مقدم در بسیاری از جلسات به اهمیت آگاه‌سازی و مشارکت‌های مردمی و آموزش عمومی تاکید داشته‌اند.
همچنین جناب سرهنگ چالاکی رییس پلیس پیشگیری فرماندهی انتظامی خراسان رضوی نیز در مورد هدف از تشکیل پلیس پیشگیری در ناجا اعلام داشته‌اند «یکی از اهداف تشکیل، این فرماندهی، پیشگیری از وقوع جرم با ارایه راهکارهای مبتنی بر آگاهی بخشی درسطوح مختلف جامعه همراه با آموزش های عمومی به تمامی مردم، اصناف، ادارات و سایر نهادهای اجتماعی می‌باشد و علاوه برآن وظیفه پلیس پیشگیری نظارت بر یگانهایی است که در سایر سازمان‌ها همچون حفاظت منابع طبیعی، فرودگاه‌ها و راه‌آهن مشغول به فعالیت هستند».
جناب سرهنگ چالاکی درخصوص موسسات حفاظتی اظهار داشتند: موسساتی زیر نظر پلیس پیشگیری به عنوان موسسات مراقبتی و حفاظتی ایجاد شده‌اند که در آن تعدادی از افراد که آموزشهای لازم را در مورد نگهبانی و پیشگیری از وقوع جرم دیده‌اند بکارگیری می‌شوند.
ایشان اساس تشکیل پلیس پیشگیری را در یک قدم جلوتر بودن از وقوع جرم اعلام نموده و اظهار داشت پلیس پیشگیری به دنبال آن است که جرم صورت نگیرد و با این علت اقدامات خود را صورت می‌دهد که در جامعه بایستی امنیت برقرار باشد.
همچنین جناب سرهنگ چالاکی “نقش پلیس پیشگیری (مرکز انتظام) و موسسات خدمات حفاظتی و مراقبتی در پیشگیری از وقوع جرایم را در نشستهای عمومی با اصناف و بازاریان خصوصاً صنف طلا و جواهر بیان نموده و با ابراز حساسیت و خاص بودن این صنف ضمن اظهار بعضی از علل و عوامل در معرض سرقت بودن طلافروشی ها از جمله در حاشیه شهر قرار داشتن و ضعف در سیستم‌های ایمنی اعلام کردند.”
رویکرد بسیاری از اماکن و محله‌های شهر مشهد به سمت استفاده از نگهبان تمام وقت رفته وطلافروشان به دلیل حجم نقدینگی که در مغازه خود دارند باید از امکانات و تجهیزات بروز امنیتی استفاده نمایند.
در هر محله‌‌ای که طلافروشان مشغول به کار هستند حداقل از نگهبان (موسسات حفاظتی) یا پلیس بصورت ثابت استفاده کنند.
بسیاری از دلایل کاهش جرایم خشن و سرقت‌ها به علت تعاملات پلیس پیشگیری با مردم و برگزاری جلسات متعدد و گوناگون با اصناف و ادارات، مجتمع‌های آموزشی، بانکها و سایر بخشهای جامعه و آگاه سازی فرهنگ و ارتقا آموزشهای اجتماعی بوده است و بالطبع تقویت کلانتریها و پاسگاه‌ها و موسسات حفاظتی و مراقبتی که بخشی از وظایف مرکز انتظام ناجا در مبحث نگهبانی از اماکن ادارات و بانکها و مراکز صنفی را انجام می‌دهند از شاخصهای عملکرد و فرهنگ سازی است که مردم با مشارکت و تقبل به گماردن نگهبان خصوصی و بهینه سازی تجهیزات ایمنی تحت نظر ناجا درتامین امنیت برگزیده و به این باور رسیده‌اند که هزینه برای امور نگهبانی و تجهیزات ایمنی نوعی حفظ سرمایه جهت مال وجان خود می‌باشد ودر نهایت کمک به ارتقا امنیت اجتماعی، آرامش و ایمنی جامعه است و در سایه امنیت است که سرمایه‌گذاری کسب و کار رونق اقتصادی و خدمات اجتماعی و بسیاری دیگر از امور آن به رشد و بالندگی خواهد رسید و همگان از آن بهره‌مند خواهد شد.
مهبان بهروش نصر – آرامش در سایه امنیت
